Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü Banu Aslan, bugüne dek afet bölgesi duyuru edilen 11 il ve afet bölgesi duyuru edilmeyen fakat talep gelen 6 ilde de hasar tespit çalışmalarının sürdüğünü söylemiş oldu.

Hasar tespitinde yüzde 84’e ulaşıldı

Çalışmaların hızla devam ettiğini vurgulayan Aslan,

“11 ilde toplamda 1 milyon 430 bin 363 bina incelendi. Bunların bağımsız bölüm olarak karşılığı ise 4 milyon 874 bin 588. Bunun içinde tecim, konut, bina bazlı hepsi bulunuyor.”

dedi.

Aslan, hasar tespitinde yüzde 84 seviyesine ulaşıldığını aktardı.

144 bin 595 bina ağır hasarlı

Bölgede 420 bin bağımsız bölüme karşılık 144 bin 595 binanın ağır hasarlı bulunduğunu belirten Aslan,

“Bunlarla ilgili itiraz süreçleri devam ediyor. Fakat genel sayımız bu. Orta hasarlı 34 bin 747 bina tespit ettik. Biten illerimiz var, bir tık geride olan illerimiz var.”

diye konuştu.

Aslan, emek harcamaları 8 bin personelle eş zamanlı olarak sürdürdüklerine işaret ederek, şöyleki konuştu:

“Tek bina olarak gördüğünüz bir binaya, yeri geliyor 3 kez gitmek durumunda kalabiliyoruz. Örneğin 20 Şubat 6,4’lük Hatay depreminden sonrasında Samandağ, Antakya ve Defne bölgesini tekrardan incelemek durumunda kaldık. Ortalama 43 bin bina ,130 binin üstünde bağımsız bölüme karşılık ediyor. Aslına bakarsak meydana getirilen denetim 1 milyon 600 binin üstünde, bina bazlı. Çalışmalarımızı 8 bin personelle titizlikle sürdürüyoruz.”

Kilis’te emekler tamam, Gaziantep’te sona yaklaşıldı

Aslan, Kilis’te çalışmaların tamamının, Gaziantep’in de büyük bir bölümünde çalışmaların tamamlandığını kaydetti.

Öteki illerde çalışmaların hızla sürdüğünü özetleyen Aslan, “Bir haftaya yakın bir sürede kati hasar tespit çalışmalarını 11 ilde tamamlayabileceğimizi öngörüyoruz.” ifadelerini kullandı.

Sahada emek harcamaları kim yapıyor

Aslan, sahada hasar tespitini inşaat mühendisi ile mimarların yaptığını aktararak,

“Ben sahada makine mühendisi gördüm, elektrik mühendisi gördüm diyorlar. Evet görebilirsiniz bu sebeple biz değişik cihazlarla da havadan araştırma, bina bazlı araştırma yapıyoruz. Onları da aygıt kullanımında, değişik meslek gruplarındaki arkadaşlarımızı da değerlendirebiliyoruz.”

şeklinde konuştu.

Hasar tespit çalışmalarının üç aşamada gerçekleştiğini özetleyen Aslan, şöyleki devam etti:

“Birincisi afetin olduğu ilk anlarda birkaç saat içinde hususi yazılımlı İHA’lar uçuruyoruz ve afetin etkilediği bölgeyi tespit etmeye çalışıyoruz. Ona nazaran ekip sayımızı oluşturuyoruz ve karşımızdaki ortamı görmüş oluyoruz. İkicisi yerine giderek çekiçle hasar tespit emek vermesi oluyor. Üçüncüsü de fazlaca riskli bölgelerde Hatay’da, Gaziantep’in bir kısmında, Kahramanmaraş’ta, 11 ilimizde devam eden bilhassa acil yıkılacak yapıların yakınında ya da enkazların yakınında ayakta olan binaların durumunu incelemek için. Bu, hem orada çalışan insanları korumak hem yapının durumunu saptamak. Bizim yaptığımız hasar tespit, ileride yaşanacak depremlerde bu binanın ne davranış göstereceğinin tespiti değildir. Yaşadığımız bu afetin, bu depremin o binada yaratmış olduğu etkinin tespitidir. ‘Bu zelzele bu binaya ne yapmış oldu?’ sorusuna yanıttır.”

Hasar tespitinde kolon ve kirişlerin durumunun mühim bulunduğunu belirten Aslan, şunları söylemiş oldu:

“Bizim yaptığımız, depremin binada yaratmış olduğu hasarın tespiti. Onun için burada meydana getirilen tespitte bizim için en mühim enstrüman çekiç. Çekiç ne işe yarıyor, çekiç o çatlağın yapısal bir hasarı, yapısal bir unsura sirayet edip etmediğini görmemize yarıyor. Şu demek oluyor ki şurada herhangi bir çatlak, çizik görebilirsiniz, bir iz görebilirsiniz fakat bu boyanın üstündeki bir izdir, sıvanın üstündeki bir izdir. Biz bu sıvayı, boyayı kazıyarak kolona kirişe sirayet edip etmediğine bakıyoruz. ‘Ya bir tane çekiçle mi anlıyorsunuz?’… Evet bir tane çekiçle anlaşılabiliyor.”

Natamam yapılarda “devam edilemez” binaya rastlanmadı

Zelzele bölgesindeki bitirilmemiş, tamamlanmamış anlamına gelen natamam yapıların da incelediğini vurgulayan Aslan, bu çalışmaların doktora ve üst düzeyde inşaat mühendisliği eğitimi almış kişilerce yapıldığını kaydetti.

Birçok üniversiteden doçent, profesör düzeyinde akademisyenlerin sahada çalıştıklarını bildiren Aslan, açıklamalarına şöyleki devam etti:

“Sahada bir tek bu işe bakan 184 ekip var. Şu demek oluyor ki 368 tane doktoralı, doçent, profesör akademisyen natamam yapılara bakıyor. Bu aşamada Gaziantep merkez tamamlandı. Öteki bölgelerimizde de iyi gidiyoruz, bir ay şeklinde bir sürede bunu bitirmeyi hedefliyoruz. Üniversitelerdeki hocalarımızdan ya da doktora ve üzerine haiz kişiler tarafınca meydana getirilen incelemede 1386 natamam binanın incelemesi tamamlandı. Burada bu binalardan 1012’si, hasarsız şu demek oluyor ki birinci kategoride. 323’ü ise ikinci kategoride, şu demek oluyor ki küçük bir çatlak var ya da çatlaklar var fakat yapısal bir duruma sebep olacak şeklinde değil. Sadece bunlarla da ilgili önlem alınmalı. Hocalarımız da bu aşamada tavsiye sunuyor. Diyor ki ‘şurada şu çatlak var, bu inşaata burada kılcal düzeyde bile olsa şöyleki bir çatlak var ve bunu şu metotta giderin’. Üçüncü kategoride olan 51 tane yapı tespit edildi. Üçüncü kategori riskli kategoridir. ‘Bununla ilgili ileri düzey araştırma, deneysel araştırma başlatılsın’ kararıdır. Oradan numuneler alınır, sıyırma deneyleri yapılır, birçok performans analizi yapılır ve buna nazaran bir güçlendirme projesi çıkar. O projeler yapılmadan bu inşaatların devamına müsaade edilmeyecek. Bu inşaatları icra eden yurttaşlarımız da müteahhitlerimiz de bunu bilmelidir.”