Çıkan buluntular Harput Kalesinin tarihini gün yüzüne çıkartıyor

FIRAT, MALATYA (İHA) – Çıkan buluntular Harput Kalesinin tarihini gün yüzüne çıkartıyor

-Harput Kalesinin tarihi, çıkan buluntular ile 2 bin 200 yıl geriye gitti

ELAZIĞ – Elazığ‘da tarihi Harput Mahallesi’nde bulunan MÖ 3. binin başlarında yerleşimin başladığı ve Urartu Krallığı tarafından surlarla çevrilen Harput Kalesinde devam eden hafriyat çalışmalarında çıkan buluntular ile, kalenin tarihin 2 bin 200 yıl geriye giderek 5 bin yıllık olduğu tescillendi.

Elazığ’da tarihi Harput Mahallesi’nde bulunan Harput Kalesinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Elazığ Valiliği ile Fırat Üniversitesi işbirliğinde 8 yıl evvel başlatılan hafriyat çalışmaları sürüyor. Çalışmalarda FÜ Eğitim Fakültesi Hoş Sanatlar Eğitimi Kısım Lideri Prof. Dr. İsmail Aytaç’ın hafriyat başkanlığında 40 kişilik takım misyon alıyor. Bu yıl Urartu kutsal alanı, yeni keşfedilen iki sarnıç ve batı surları içerisindeki Bizans katmanı olmak üzere yaklaşık bin metrekarelik alanda süren hafriyat çalışmaları kapsamında 20 bin nesne elde edildi. Bu nesnelerin ortasında Karaz kültürüne ilişkin seramikler çıktı. Dini merasimlerde kullanıldığı anlaşılan siyah astarlı, kabartma figürlü, kazıma desenli merasim kapları ile birlikte kalenin tarihinin 2 bin 200 yıl geriye giderek 4 bin yıldan 5 bin yıla çıktığı bildirildi.

Bu sene yapılan iç kale kazılarında gün yüzüne çıkan nesnelerden Harput tarihinin geriye gittiğini belirten Harput İç Kale Hafriyat Lideri Prof. Dr. İsmail Aytaç, ” İkinci etap kazılarımızı 8’inci yılındayız. Bilhassa bu sene kazılarımızda 20 bin nesne daha elde edildi. İnsan ömrüne ilişkin savunmaya, süslenmeye, günlük kullanıma ilişkin her türlü nesneyi elde etmiştik. Bilhassa bu yılki hafriyatlarda 2 tane su sarnıcı tespit ettik ve bize ağır arkeolojik buluntu verdi. Bu ağır buluntu içerisinde genel manada karaz seramik dediğimiz siyah astarlı olanlar, kabartma süsü olanlar bir de devetüyü astarlı olanlarda tarihi manada Harput Kalesini yerleşiminin 2 bin 200 yıl daha geriye gittiği anlaşıldı. En azında Harput Kalesinin içinde MÖ 3 binlerden beri yerleşim olduğunu anlamış olduk. Harput kalesinin doğusunda son yıllarda çıkan kabartmayla Harput’un tarihi 4 bin yıllık olmuştu. Bu yılki kaledeki kazılarla yaklaşık bin yıl daha eskiye gitti. Harput’un ve Kalenin yerleşimi 5 bin yıllık olarak tescillenmiş oldu. Tabi ovalarda ve Fırat kıyısında bu yerleşim tarihleri daha eskiye gidiyor. MÖ 10-11 bine kadar gittiğini biliyoruz. Ama Harput Kalesinin merkezindeki bu buluntular, yeni birtakım bilgileri de tamamlamaya katkı sağlayacaktır . Bu çıkan buluntuları gruplayıp yayınlıyoruz” dedi.

Buldukları nesne hakkında bilgi veren Prof. Dr. Aytaç, “Bu sene elde edilen, Harput Kalesini tarihi olarak geri götüren pişmiş toprak yapıtlara genel olarak Karaz seramiği deniliyor. Bu Doğu Anadolu’ya has eserler MÖ 4 binlere kadar giden bir seramik kümesini söz ediyor. Siyah astarlı, üzeri kazıma yahut kabartma motifli olanlar var. Bizim elde ettiğimiz örneğin bir tanesi çok kıymetli. Bilhassa kaş, göz ve burun kısmı belirlenmiş, dini merasimlerde kullanılan kaplar bunlar. Onun yanında bulunan kazıma desenli olanlar, devetüyü astarlı olanlar da tıpkı seramik kümesi içerisinde bedellendiriliyor. Bu bölgede Keban kurtarma kazılarındaki höyüklerde çok sayıda bunların örnekleri bulunmuş ve yayınlara da geçmişti. Bunların sayıları da çoğaldı. Bizim açımızdan en değerli tarafı da Harput Kalesi’nde de bunların üretilmesi, kullanılmasıdır. Bu mevzuyu ayrıyeten detaylı bir halde araştırıp yayınlamaya çalışacağız” tabirlerini kullandı.

Son 8 yılda 130 bin nesne bulunduğunu aktaran Prof. Dr. Aytaç, “Bunların ilgili basamaklarını yapıp gereksiz olanları Kanunlar gereği tekrar Harput Kalesine bıraktığımız kısımlar oluyor. Bunların değerli olanlarının birtakım kesimlerini tahliller yapacağız. Bilhassa bu tahıl, gastronomi ile ilgili nesnelerin tahlillerini gerçekleştirmeyi düşünüyoruz. Bunun için sponsor arıyoruz, bunlarla ilgili ön görüşmelerimiz de oldu. Böylelikle bu bölgenin geçmiş periyottaki özgün tüketim gereçlerini tahlillerle desteklemeye çalışıyoruz” diye konuştu.