ÇAY, AFYON (DHA) – CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Rize‘de esnaf ziyaretinin akabinde, bir otelde düzenlenen toplantıda sivil toplum kuruluşları, muhtarlar ve meslek kuruluşları temsilcileriyle bir ortaya geldi. Kılıçdaroğlu, burada yaptığı konuşmada, Türkiye’de ekseriyetle siyasetin bir hengame aracı olduğunun toplumun belleğinde yer aldığını belirterek, “Ama siyaset, uygunlukta yarış olmalı. Hoş şeyler için yarışmalıyız. Hoş şeyler için yarışabilirsek Türkiye’yi aydınlığa kavuştururuz. Kısır tartışmalardan Türkiye’nin çıkması lazım. Kısır tartışmalardan Türkiye çıkarsa önünde hiçbir mani kalmaz. Bugün geldiğimiz tablo iç açıcı bir tablo değil. O denli bir noktaya toplum taşındı ki, komşumuzun kimliğini soruyoruz, sanki hangi kimlikten; inancını soruyoruz, sanki hangi inançtan; ömür şeklini soruyoruz, sanki hangi ömür biçiminden? Siyasetin konusu bunlar değil. Siyasetin konusu, ülkenin sıkıntıları varsa bunu nasıl aşacağız? Siyasetin sıkıntılarının tahlili için toplumsal kimlikler üzerinden siyaset yapmak ve geliştirmek zorundasınız. Ne demek toplumsal kimlikler? Esnaf bir toplumsal kimliktir. Her görüşten esnafımız var. Esnafın problemlerini masaya yatırırsan sorunu çözersin. Endüstrici, çay, fındık üreticileri, taşeron çalışanları, bir toplumsal kimliktir. Biz toplumsal kimlikler üzerinden değil, kişinin elinde olmayan kimlikler üzerinden siyaset yapıyoruz. Kim anne ve babasına seçim özgürlüğü ile sahip? Yok, o denli bir şey. Ancak kimin bakkal olup olmayacağını kişi kendi özgür iradesiyle karar verir? dedi.

‘SORUNU YAŞAYANDAN DİNLEMEZSENİZ, ÇÖZEMEZSİNİZ’

Emekçilerin, apartman vazifelilerinin, muhtarların bir toplumsal kimlik olduğunu söyleyen Kılıçdaroğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Rahmetli Ecevit, toplumsal kimlikler üzerinden giderek ekonomik ve toplumsal kurulu kurdu. Şayet bir ülkede sorun varsa, ekonomik toplumsal kurul de endüstriciler, esnaf, çiftçi, sendikalar var, daima birlikte oradalar. Bir tarafından da bakanlar var, ‘Arkadaş sizin derdiniz nedir’ Anlatın?. Çözecek kim? Bakanlar. Onlar da orada. Siz, problemli yaşayandan sorunu dinlemezseniz, sorunu çözemezsiniz. Bugün Rize’deyim. Türkiye’de 3 vilayet, çok kıymetlidir; biri Karabük, biri Rize ve biri de Kırıkkale’dir. Niye Kırıkkale? Küçük bir köydü, Cumhuriyet kurulurken lakin o köy bugün vilayet. Ne var orada? Cumhuriyet bütün imkansızlıklara karşın orada entegre savunma endüstrini kurdu. Barutundan silahına kadar her şey orada üretildi. Orası bugün büyük bir vilayetimizdir lakin kan kaybediyor, tıpkı Rize üzere. İkincisi Karabük; bir köydü, artık orada demir çelik endüstrinin değerli aktörlerinden, fabrikalarından birisi var. Orası da köydü, vilayet oldu. Rize, küçücük bir vilayetti, balıkçılıkla geçiniyordu, çayın ‘ç’sini dahi bilmiyordu. Lakin bugün çay konusunda değerli bir marka, Türkiye genelinde tek, inhisar durumunda. Lakin bu değerli markayı, bir dünya markasına dönüştürebildik mi’ Hayır. Rizeli kardeşlerime sormak istedim; kışın üzerine kar yağan dünyada çay nerede var? Yalnızca Rize’de var. Biz bunu anlatabildik mi? Biz bunun ne kadar pahalı bir marka olduğunu söyleyebildik mi? Biz çayın kalitesini artırmak için oturup, bir ARGE çalışmasını yapabildik mi? Siyasetin konusu bu. Siyasetin konusu bu olmazsa, herkes kaybediyor. Sanayicisinden, işsizine kadar. Siyasetin konusu bu olursa, herkes kazanıyor, kaybedeni yok bu işin. Pekala bunu yapan devlete ne diyoruz biz? ‘Sosyal devlet’ diyoruz. Yani gelir dağılımını dengeleyen, işsizlikle uğraş eden, açlık ve yoksullukla çaba eden, herkesin toplumsal güvenlik hakkının teslim edildiği bir devlet, buna biz ‘sosyal devlet’ diyoruz. Çiftçi de, endüstrici de, fabrikadaki personel de kazanacak, işsize de iş bulunacak. Hiçbir çocuk, yatağa aç girmeyecek, toplumsal devletin anahtarı budur.”

‘1 YIL İÇERİSİNDE YURT SIKINTISINI BİTİRECEĞİM’

Ülkede üniversite kazanan gençlerin barınma sorunu yaşadığını söyleyen Kılıçdaroğlu, “Eğer hala bugün biz 21’inci yüzyılın Türkiye’sinden kelam ediyor, hala bugün biz evlatlarımız imtihana girip, üniversiteyi kazanıp, Ankara, İstanbul, İzmir, Adana neresi ise 81 vilayetten rastgele bir yeri kazandı; şayet çocuğumuzu gönderirken ‘ya bu çocuk nerede kalacak’ arayışı içine giriyorsak, bir meselemiz var demektir. Haydi varlıklı aile anladın, masraf en düzgün yerde kalır, dairesini fiyat. Pekala garibana ne yapacağız? Taban ücretlinin çocuğu, İstanbul’da en uygun üniversiteyi kazandı, en başarılı çocuk, nerede, nasıl kalacak? İşte toplumsal devlet o çocuğun yanında olan devlettir. İnşallah iktidarımızda, 1 yıl içinde Türkiye Cumhuriyeti devletinde yurt problemini bitireceğim. Herkesin çocuğu birer, ikişer kişilik odalarda sıcak-soğuk suyu, geniş bant internet erişimi olan yerde kalacak. Yurt binası yapmak çok sıkıntı bir iş mi? Bununla ilgili bir kurum kurmuşuz ismine da ‘TOKİ’ diyoruz. ya sen lüks konutlar yapacağına, öğrencilerimize yurt yapsana, senin vazifenin bu değil mi? Ancak yapmadılar. Hasebiyle bizler doğuşçu siyasetten arınıp, ülkenin geleceğini düşünen ve uygunlukta yarışan bir siyaset yeri üzerine siyasetimizi inşa etmeye çalışıyoruz. Bunu yaparsak başarılı oluruz? diye konuştu.

‘ARGE ÇALIŞMALARI YAPTIRAMADI Kİ’

Türkiye’de çay üretilmeye başlanma sürecini anlatan Kılıçdaroğlu, şöyle konuştu:

“Negatif siyasetten bir şey çıkmaz. Vakit zaman bizi eleştirirler, eleştirebilirler de. Biz, ‘CHP, her şeyi yüzde 100 hakikat yaptı’ diye bir tezinde bulunmuyoruz. Eksiğimiz de, yanlışımız da, kusurumuz da, kabahatimiz de olur. Kıymetli olan tıpkı kusuru, kabahati tekrar etmemektir. ‘CHP’nin tek dikili ağacı yok’ diyorlar. Pekala bu fabrikayı kim kurdu kardeşim? Kırıkkale’de entegre savunma endüstrini kim kurdu? Ereğli’deki demir çeliği kim kurdu? Uşak’taki şeker fabrikası yumurta satılarak kuruldu, kim kurdu? Kayseri’de 1921 yılında uçak fabrikasının temeli atıldı. 9 yıl sonra Kayseri’den kalkan birinci uçak Ankara’ya indi. Ankara Etimesgut’ta motorlarının temeli atıldı. 1940’lı yıllarda dünyaya uçak ihraç eden 5 ülkeden birisiydik. Kendi tarihimize yabancılaştık biraz. Kendi tarihimizi âlâ bilmeliyiz ve çocuklarımıza da öğretmeliyiz. Bugün ÇAYKUR’a ilişkin 47 fabrika var, 160 fabrika da özel kesime ilişkin ve Rize’nin ana omurgasını çay oluşturuyor. Ülkeye yarattığı katma bedel 3 milyar dolar. 3 milyar dolar Rize için uygun bir sayı kâfi mi? Hayır, artması lazım. Bu hayat standardına hiç kimseyi mahkum edemeyiz. Bu hayat standardının üstüne çıkarmalıyız. O vakit biz dünyayla rekabet edebilir, daha güçlü olabiliriz. 1963 yılına kadar ürettiğimiz çaylar bize yetmedi, ithal ettik. 1963 yılına gelince Rize’deki çay üretimi çay tüketimini karşılıyordu. 240 milyon bardak çay içiyoruz bir yılda. Artık 2021’deyiz ve bir meseleler yumağıyla karşı karşıyayız. Birincisi şu, çay üreticileri gerçek manada örgütlü değil. Çay üreticileri bir ortada örgütlü olabilseler daha güçlü olabilecekler. Yalnızca gübre konusunda örgütlüler. Çay üretici sayısı 2002’de Rize’de 203 bin 28 kişi olarak görülüyor. 2019’da 203 binden 199 bin 645’e düşmüş. Çay üretimi konusunda monopol olan Rize. Bu inhisarın hakkını alamadığı yahut bu monopolün hakkı teslim edilemediği için Rize göç verir durumda. Dışarıya göç veriyor. Üzerine kar düşen çay yaprağı dünyada yalnızca Türkiye’de var. Çayın kalitesi ve damak tadı açısından çok değerlidir. Biz bunu dünyaya anlatamadık. Zira ARGE çalışmaları yaptıramadık. Bu bahiste hükümetlerin eksiği var. ARGE çalışmaları yapılmalıydı daha kaliteli daha nitelikli çay ve bunun dünyaya tanıtımı yapılmalıydı.”

‘ÇAY ÜRETİMİNDE İSTİKRARA MUHTAÇLIĞIMIZ VAR’

Yaş çay fiyatlarına değinen Kılıçdaroğlu, “Çay üretiminde, fiyatlandırılmasında bir istikrara muhtaçlığımız var. Ayrıyeten çay bahçeleri yaşlandı, bunların yenilenmesi lazım. Bunun için de teşvik var lakin bu teşvikin biraz daha güçlü olması lazım. ÇAYKUR’un çay sürece kapasitesi düşük. Bu kapasitenin yükseltilmesi lazım. Zira ÇAYKUR şu anda çay üreticisini bir manada manipüle eden bir kuruma dönüşmüş durumda. ‘Ben almıyorum, kapasitem doldu’ diyor. Nereye gideceğim? ‘Özel bölüme gideceksin’. O da taban fiyatın altında veriyor. Çayın da beklemeye tahammülü yok, buzdolabı, araba, çamaşır makinesi değil. Aldın aldın, almadıysan çöp sepetine atacağız. Düşük fiyata mahkum ediyorsunuz. Bu da yanlışsız değil. Kapasitenin artırılması lazım, rekabetin sağlıklı oluşması açısından. ÇAYKUR’un idaresinde üreticiler yok. ÇAYKUR bir kamu kuruluşuysa onun idaresinde üretici de olacak. Ziraat Odası Lideri tıpkı vakitte ÇAYKUR idaresinde de vazife alacak. Üreticinin kaygısını lisana getirecek orada. Ziraat odaları da kamu kuruluşudur. ÇAYKUR’un da çayın da bu hale gelmesinde de en büyük kabahat siyasetçilerde. Her vakit oyu bir ranta nasıl çevirebiliriz arayışı içinde fiyat şöyle taban şöyle bu türlü nasıl olacak. Objektif bir kural koyarsın, herkes bilir ki ben seneye ne kazanacağım? Benim elimde çay kalmayacak. Ben bunu makul bir fiyatla satacağım, bunun kuralını koyarsın. Objektif bir kural koyarsın, çay üreticisi de özel dal de kamu da. Herkes bilir ne yapacağını. Bir belirsizlik ortamı içinde çay üretimi yıllardır devam ediyor. Belirsizlik ortamını da siyasetçiler nasıl ranta çevirebiliriz, nasıl oy alabiliriz, üreticiyi nasıl kandırabiliriz arayışı içine giriyorlar. Bu da son derece tehlikeli bir prosedürdür? dedi.

‘KAÇAK ÇAYI RİZE MEYDANINDA YAKACAĞIM’

Ülkeye kaçak çay girişinin sorun olduğunu söyleyen Kılıçdaroğlu, kelamlarına şöyle devam etti:

“Bazen eleştiririm, ‘sınırlarımız yolgeçen hanına döndü’ derim, kızarlar bana. Pekala bu kaçak çaylar nereden geliyor? Rize mi, Hakkari mi, Çankırı mı, İstanbul mu üretiyor kaçak çayı? Nereden geliyor bu kaçak çaylar? Binlerce ton kaçak çay geliyor ve tüketiliyor. Arayanı soranı yok. Fırından ekmek çalın, çabucak sizi yakalar götürürler, niçin hırsızlık yaptın diye. Karnı aç ekmek çalıyor. Binlerce ton kaçak çayı Türkiye’ye sokuyorsunuz. Tüketiliyor her yerde şakır şakır, kimsenin sesi bile çıkmıyor. Az evvel çay bahçelerini gezerken söyledim. Rize’de burada bütün kanaat liderlerinin önünde söyleyeyim. İnşallah oylarınızla iktidar olacağız. Ben o kaçak çayların tamamını toplayıp Rize meydanında yakacağım. Bunun kelamını verdim.?

‘ALIN TERİNİ ÇALIYORLAR’

‘Bu ülkenin beşerinin alın terini çalıyorlar’ diyen Kılıçdaroğlu, ‘Bu insanların tek geçim kaynağı çay. Elinden alıyorsun bunu, kaçak çayı sokuyorsun, her tarafta şakır şakır satılacak, kimsenin sesi çıkmayacak. Pekala o çay üreticisinin hakkını kim savunacak’ Adaleti kim gerçekleştirecek? Bunu yapacağız. Desteğinizle, dostlarımızla birlikte biz bunu yapacağız. Çayı topluyorsunuz, üretim çizgisine gelinceye kadar, son dakikaya kadar almıyorlar. ÇAYKUR niçin gerekli tedbiri almıyor? Son dakikaya kadar almayınca düşük fiyata satmaya mahkum oluyor. Orta periyodu kaldıracaksınız. Oraya da garanti getireceksiniz. Çayda ihracat ölçüsünün çok düşük. Zira çayın kalitesini artıramadık. Yeteri kadar ARGE yapamadık, bunu artırmamız lazım. Bunun için çalışmak gerekiyor. 2006 yılından itibaren çayda net ithalatçı pozisyonuna düştük. İhracattan daha fazla çay ithal ediyoruz dışarıdan. Kaçak hariç. Resmen çay ithal ediyoruz. Yeri geldiğinde kendi çay üreticimize rekabet için gümrük vergisini düşünüyoruz. ‘Ucuz çay getirdik’ diyoruz. Âlâ de kardeşim o ülkelerde çay üreticisi devletten teşvik alıyor mu? Alıyor. Bir de sen vergiyi indiriyorsun, bir de getiriyorsun burada rekabet imkanı sağlıyorsun. Pekala bizim vatandaş ne olacak? Onu soran yok. Onu da çözeceğiz. 2003-2021 periyodu 172 bin ton kuru çay ithal etmişiz, 412 milyon dolar para ödemişiz. Yalnızca 2020 yılında 22 bin 500 ton kuru çay ithal etmişiz, 46 milyon dolar para vermişiz. İçinde bulunduğumuz yılın birinci 7 ayında 12 bin 800 ton kuru çay ithal etmişiz, 27 milyon dolar ödeme yapmışız. 27 milyon doları biz çay üreticisine versek ne olurdu? Yabancıya vereceğimize, kendi insanımıza versek, çayın kalitesini artırsak, ARGE’ye ehemmiyet versek, reklamını âlâ yapsak ne olurdu? Bunlar problemler, çözmemiz lazım. Nasıl çözeceğiz? Birincisi şu; ÇAYKUR’un idaresinde kesinlikle üretici temsilcisi olması lazım. Birinci temel kuralımız o. İkinci ARGE’ye değer vermek lazım. Bilhassa buradaki üniversitenin çay konusunda ARGE’ye özel bir yük vermesi lazım. Çayın niteliğini, kalitesini artırmak için ne gerekiyorsa onun yapılması ve bunun dünyaya tanıtılması lazım. Türk çayının damak zevki açısından ne kadar bedelli olduğunu anlatmamız lazım. Organik çay üretimine özel bir yük ve özel bir teşvik verilmesi lazım. Gübre hasebiyle çay bahçelerinin önemli meseleler yaşadığının farkındayız ancak bunu belirli bir vakit dilimi içinde çözmek mümkündür. Kaçak çay ticaretiyle önemli bir gayret yapmak lazım” tabirlerini kullandı.

‘KAÇAK ÇAYA SİYASET KURUMU İMKAN VERİYOR’

Kaçak çayın Türkiye’ye girişine siyaset kurumunun imkan verdiğini belirten Kılıçdaroğlu, ‘Güvenlik güçleri değil. Şayet siyaset kurumu güvenlik güçlerine ‘ben size müdahale etmeyeceğim, yakalayın, koyun Rize meydanında yakın ders alsınlar. Bir daha kimse yapmasın’ denmediği için kaçak çay rahatlıkla geliyor. Kilolarca, tonlarca uyuşturucu Mersin limanında yakalandı. Emniyet gitti buldu, yakaladı. Hiçbir savcı soruşturma dahi açamıyor. Bir savcı neden soruşturma vazifesini yerine getirmez? Baskın siyaset olduğu için. Yoksa savcı soruşturma açar. Açmaz olur mu? Ekmek çalanı yakalıyorsun, çabucak götürüyorsun. Tonlarca uyuşturucu gelecek, soruşturma açan yok. Tonlarca kaçak çay gelecek kimsenin haberi olmayacak. Hepimiz görüyoruz aslında. Hasat edilen çaylar, üretim zincirine gelinceye kadar denetim edilmeli ve o müddet aşılmamalıdır. Tedbiri kesinlikle alınmalı? dedi.

‘ÇAY BORSASININ KURULMASI LAZIM’

Çay bahçelerinin de fındık bahçeleri üzere bölündüğüne ve üreticilerin korunması gerektiğine dikkat çeken Kılıçdaroğlu, şunları kaydetti:

‘Fındık ve çay için şunu da söyleyeyim. Birtakım bölgeler vardır ki, devletler açısından o bölgeler stratejiktir. Çay, Rize için stratejik eserdir. Zira çay dışında diğer bir şey yok. Rize’de, Artvin’de halkın büyük çoğunluğunun geçim kaynağı çaydır. Öbür bir şey yok. Balıkçılık var fakat onun da mevsimi var. Hasebiyle stratejikse burayla ilgili kararları uzun erimli almak zorundasın. O nedenle maliyet artı kar diyorum. Gübre fiyatları çok arttı. Adam gübreciye ‘niye fiyatı arttırdın’ diye soruyor. ‘Dolar arttı kardeşim. Ben bunun hammaddesi dışarıdan getiriyorum. Ben de ziyan edemem. Ben ziyan edersem gübre gelmeyecek. Gübre gelmezse diğer bir şey olacak.’ Pekala siyaset kurumunu yapacak? O gübreyi biz Türkiye’de üretmeliyiz. Niçin dışarıdan ithal ediyoruz? Türkiye Cumhuriyeti Devleti gübre üretemiyor mu? Fabrika kuramıyor mu? Dışarıdan niçin getiriyoruz? Eti, nohutu, mercimeği, canlı hayvanı niçin dışarıdan getiriyoruz? Niçin kendimiz üretmiyoruz? ÇAYKUR Genel Müdürlüğü de özel çay fabrikalarıyla kuru çay mukavelesi yapabilmelidir. Kapasiten yetersizse, taban fiyattan alacaksın. Oburu almıyorsa sen alacaksın, öbür firmalarla çalışmıyorsa kontrat yapacaksın, kuruşa idaresini yapacaksın ve dağıtacaksın. Çay üreticilerini korumak için bir çay borsasının kurulması lazım. Çay borsası olması lazım. Bu borsa olduğu takdirde, çay üreticilerinin birliği olacak, beraberliği olacak, ortak ses çıkaracaklar, birlikte uğraş edecekler. Ziraat Odası ile birlikte olacaklar. Bu türlü bir borsaya muhtaçlık var.?

‘ÇAY KANUNUN ÇIKMASI LAZIM’

Çay kanunu teklifinde de bulunan Kemal Kılıçdaroğlu, ‘Yeni bir çay kanunun çıkması lazım. Bütün bunlar dikkate alınarak bir çay kanun teklifi hazırlandı. Hazırlayan kişi Sayın Mehmet Bekaroğlu, Artvin ve Trabzon milletvekillerimiz ve başka milletvekilleri de imzaladılar. Haber i olmayan arkadaşlarımın bu Çay kanun teklifine bakmalarını isterim. Söylediğim bütün bu tenkitleri ve bütün teklifleri kapsayacak formda. ve her Rizeli demeli ki ‘evet bu kanun çıkmalı.’ Şunu söyleyebilir; ‘CHP muhalefet, bu kanun teklifini verdi. Biz bunu kabul etmiyoruz.’ Ben bunu siyaseten de makul görebilirim. O vakit siz verin, biz dayanak verelim, Sorun nedir? Sorun çözmektir. Var olan bir sorunu çözmemizdir. Bunu çözmemiz lazım. Bir sorunu nasıl çözeceğimiz konusunda dersine ne kadar uygun çalıştığımızı bilmenizi isterim. 27,5 yılını devlete veren, 27,5 yılda vergi nasıl toplanır, para nasıl harcanır, israf nasıl önlenir, bütçe nasıl yapılır? Devlette 27,5 yılımı buna verdim. O nedenle bir sorun varken sorunu çözmek için evvel sorunu yaşayanlarla konuşmamız gerektiğini çok uygun bilen birisiyim. Sorunu yaşayanı dinlemezseniz sorunu çözemezsiniz. O nedenle ekonomik toplumsal kuruldan kelam ettim. Ekonomik toplumsal kurulun evvelce üç ayda bir toplanması lazımdı. En son ne vakit toplandı? 5 Şubat 2009. Hangi yıldayız? 2021. Ekonomik toplumsal kurul toplandı mı? Hiç toplanmadı. Birebir vakitte bu bir anayasal kurum. Demek ki devlet yeterli yönetilmiyor, liyakatla yönetilmiyor, adaletle yönetilmiyor, meseleye kilitlenmiyor, sorunu çözme iradesi yok. Bir iktidar çoklu organ yetmezliğiyle karşı karşıya kalırsa, ülke meselelerini çözemez, tam tersine kendisi meselelerin kaynağı olur” diye konuştu.

‘MUHTAR, KELAM VE KARAR SAHİBİ OLMALI’

Muhtarlık kurumunun bir kanunu olması gerektiğini de söyleyen Kılıçdaroğlu, “Sosyal yardımlar dağıtılıyor, toplumsal yardımlar konusunda çok kaygılıyım. Hiçbir toplumsal devlet ve o devleti yöneten hiçbir hükümet, insanların onuruyla oynamaz. Yani onun yoksulluğunu teşhir etmez. Yoksulluğu teşhir etmek ayıp bir şeydir. İnsanın, onurunu zedelemektedir. Bir mahallede yahut bir köyde kim yoksul, bunu en yeterli kim bilir? Mahallenin muhtarı yahut mahallenin bakkalı bilir. Bakkalın yetkisi yok zira halkoyuyla seçilmedi. Muhtarın yetkisi var, milletin temsilcisidir. O vakit toplumsal yardım yapacaksanız, muhtar eliyle toplumsal yardımları yapacaksınız. Muhtar, tıpkı vakitte bir partiye angaje de değildir. Mahallenizde bir karar alınıyor belediye meclisinde, sizin hiç haberiniz bile olmaz. Sizin mahallenizde ilgili belediye meclisinde bir bahis görüşülecekse muhtar, kesinlikle o toplantıya katılmalı, kelam ve karar sahibi olmalı. Mahalleyle ilgili karar alıyorsunuz belediye olarak o mahallenin seçtiği muhtarın haberi yok. Olmaz, o vakit demokraside bir aksama olur. Muhtara gerekli değeri vermemiş, onu tasfiye etmiş oluruz bir manada? dedi.

‘DEMOKRASİNİN TEMEL TAŞI, MUHTARDIR?

Muhtarlara maaş bağlanması teklifinde bulunan Kılıçdaroğlu, ‘Daha da değerlisi muhtar arkadaşlarımızın birden fazla farkında bile değil. Muhtarlık bir kamu kuruluşu olarak adlandırılmıyor kanunda. O nedenle belediyeler muhtarlarla bir arada proje geliştiremezler yasak zira. Pekala, muhtarlar, bunu talep ediyor mu’ Etmiyor birçoklarının haberi yok. Muhtarlığı bir kamu kurumu olarak isimlendirmek lazım. Niçin diyoruz demokrasinin temel taşı? Temel, muhtardır, onun üstüne demokrasi yükselir. Temel ne kadar güçlüyse o bina, o kadar sağlam olur. Muhtar kardeşlerime ödenek veriliyor, maaş değil. Hasta ve müsaadeli olduğumuzda ödeneğiniz kesilir. Milletvekili, belediye liderinin kesilir mi? Hayır. Onlar seçimle geldi. Siz de seçimle geldiniz niçin size maaş bağlanmıyor da ödenek veriliyor? Müsaade alınca ödenek kesiliyor, kesilmemesi lazım. Ödenek alırsanız kesilir, maaş alırsanız kesilmez. Belediye lideri maaş alıyorsa, muhtar olarak seçildiniz sizin de maaşınızın olması lazım? tabirlerinde bulundu.

‘BİR HELALLEŞME YAPMAK ZORUNDAYIZ’

Türkiye Muhtarlar Birliği’nin kurulmasını da savunan Kılıçdaroğlu, konuşmasını şu sözlerle tamamladı:

‘Her muhtarın önünde çok sayıda icra belgesi, tebligatı vardır. Bildirim edilsin diye. Anayasa der ki ‘angarya’ yasaktır. Tebligattan sizin yetkiniz, vazifeniz var mı? Bildirim edin deniyor, uygun de siz bunun karşılığını bana veriyor musunuz? Size aylık vermiyorlar, bu da sizi haklı kılıyor. Bir de ‘Türkiye Belediyeler Birliği’ üzere ‘Türkiye Muhtarlar Birliği’nin de kurulması lazım. Böylelikle biz demokrasimizi güçlendirmiş oluruz. Türkiye’de bugün yaşadığımız temel sorun, demokrasinin büyük ölçüde zaafa uğramış olmasıdır. Demokrasiyi güçlendirmeyi temellerden başlayarak üste gerçek büyütmek zorundayız. Buraya oturacağım, sizler soru soracaksınız. Sizden 2 şey istiyorum. Bir, ‘ya şu soruyu sorarsam sanki genel lider üzülür mü” Hayır üzülmem, sorun. İki, ‘ya şu soru da genel lidere sorulur mu” Evet, sorulur. Bir helalleşme yapmak zorundayız. Oturup helalleşmemiz lazım. Bugüne kadar helalleşemedik, bir ortaya gelmediysek, kabahat sizin değil, kabahat bizim. Biz gelip, sizin çayınızı içtik mi? Hayır. Kaygınızı dinledik mi? Hayır. Oturduk Ankara’da tumturaklı laflar ettik ve dedik ki ‘gelin bize oy verin.’ Niçin versin vatandaş kardeşim? Sen kaygısıyla ilgilendin, kaygısını çözdün mü? Bir helalleşme periyodudur; oturup konuşacağız memleketin gidişi âlâ değil ben de biliyorum. Her bir vatandaşımız da biliyorsunuz. Sorunu çözecek kişiyi herhalde ithal etmeyeceğiz. Biz kendimiz çözeceğiz vatandaş olarak. Akıl akıldan üstündür, oturup konuşacağız. Devleti adaletle yöneteceğiz. Devletin dini adalettir. Bizim partili, öbür partili, bu partili olmaz, liyakatle yöneteceksiniz, işi ehline vereceksiniz. İşi ehline vermezseniz devleti yönetmezsiniz. Her soruyu rahatlıkla sorabilirsiniz. Açık, samimi ve net yanıt vereceğim cam üzere.?

Kılıçdaroğlu’nun konuşmasının akabinde toplantı, basına kapalı soru-cevap kısmıyla devam etti.

Seçim anketi sonuçlarına güveniyor musunuz?

— Haberler.com (@Haberler) September 22, 2021