Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafınca Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nin tekrardan ibadete açılışının 2. yıl dönümü dolayısıyla “Türkiye’nin Ayasofyaları“ adlı bir belgesel hazırlanırken, “Görkemli Ayasofya’nın Mimarı Özellikleri“ ve “Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’nin Asla Dinmeyen Gündemi: Ayasofya Müzesi’nden Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi‘ne adlı iki kitap yayımlandı.

“Türkiye’nin Ayasofyaları“ belgeselinde, İstanbul’daki Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi de dâhil olmak suretiyle, Anadolu’nun değişik kentlerinde bulunan dokuz Ayasofya Camisinin zamanı ve hikayeleri anlatıldı.

Mimari özellikleri anlatıldı

“Mukaddes hikmet“ anlamına gelen Türkiye’deki Ayasofya Camileri’nin benzeri olmayan mimari dokularına ve zamanı eserlerin detaylarına yer verilen belgesel ile Türkiye’nin kültür ve inanç turizminin tanıtımı hedeflendi.

TRT Belgesel’de yayınlanacak

İkisi İstanbul’da olmak suretiyle, İznik, Edirne, Kırklareli, Trabzon, Gümüşhane, Zonguldak ve Bitlis’te bulunan ve dini, mimari ve sanat zamanı açısından benzeri olmayan güzelliklere ve öneme haiz Ayasofya Camilerinin tanıtılmış olduğu “Türkiye’nin Ayasofyaları” belgeseli, yarın saat 21.00’de TRT Belgesel’de ve Başkanlığın toplumsal medya hesaplarında yayınlanacak.

İletişim Başkanlığı’nca ek olarak Alman Mimar Wilhelm Salzenberg’in 1984 senesinde hazırladığı ve Alman Kraliyet Matbaasında basılan Ayasofya rölövelerinin derlendiği “Görkemli Ayasofya’nın Mimarı Özellikleri“ adlı 103 sayfalık hususi bir kitap yayımlandı.

Kitapta kilise ve cami süreci anlatılıyor

Kitapta, Ayasofya’nın kilise ve cami dönemindeki yapısı detaylı bir halde ele alınırken, mozaiklerin, sütunların, görkemli kapıların ve organik taşların mimari ve zamanı anlamda hikayesi anlatılıyor.

Ön sözü Cumhurbaşkanı Erdoğan yazdı

Kitabın ön sözünü kaleme alan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 10 Temmuz 2020 tarihinde Danıştay’ın, Ayasofya’yı camiden müzeye dönüştüren 1934 tarihindeki Bakanlar Kurulu düzenlemesini iptali yönündeki sonucu sonrası Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Ayasofya’nın tekrardan cami olarak ibadete açılmasını temin ettiklerini hatırlattı.

Ayasofya’nın yine cami statüsüne kavuşmasının, yalnız Türk milletinin değil dünya genelindeki tüm Müslümanların bir rüyasının gerçeğe dönüşmesi bulunduğunu dile getiren Erdoğan, şunları kaydetti:

“Milletimiz Ayasofya Cami’ne akın etti”

“Ayasofya’nın tekrardan cami olmasına yönelik attığımız adımların peşinden milletimizin Ayasofya Camii’ne akın etmesi, dünyanın dört bir yanından ulaşan mutluluk mesajları, bu yüce mabede gösterilen sevginin ve özlemin en büyük delilidir. 86 senedir mahzun bırakılan Ayasofya Camii’nin tekrardan açılmasının milletimizin ve tüm Müslümanların hislerine tercüman olduğuna inanıyorum. Tarih süresince daima hürmetle yaklaştığımız Ayasofya Camii, ortak miras özelliği korunarak ve Türk-İslam kültürünün güzel duyu ve sanatının en zarif örnekleriyle süslenerek yüzyıllardır tüm insanlığa kucak açmıştır.

“Ecdadımızın emanetine haiz çıkıyoruz”

Ecdadımız Fatih Sultan Mehmet Han’ın emaneti bu kutlu mabede her dönem gözbebeği benzer biçimde bakmıştır. Ikimiz de ülkemizdeki öteki zamanı ve kültürel varlıklarımıza haiz çıktığımız benzer biçimde Ayasofya Camii’ne haiz çıkıyoruz.“

Ayasofya Camii’nin, Türkiye’deki dini özgürlüklerin çerçevesinin de ne denli genişlediğinin de bir göstergesi olduğuna dikkati çeken Erdoğan, Türkiye’deki birçok zamanı cami benzer biçimde Ayasofya Camiinin de öteki inançlardaki vatandaşların ve Türkiye’ye gelen misafirlerin ziyaretine daima açık olacağını belirtti.

Ayasofya Camii’nin ibadethane vasfını tekrardan kazanmasının, Dünya Kültür Mirası olma vasfını da kaybettirmediğine işaret eden Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulunmuş oldu:

“Dünya Kültür Mirası olarak yaşamaya devam edecektir”

“Çağ açıp, çağ kapatan bir fethin zafer nişanı, ecdadımızın yüce emaneti olan Ayasofya Camii, İstanbul’un siluetine güzellik katan bir yaratı özelliğiyle Dünya Kültür Mirası olarak yaşamaya devam edecektir. Ayasofya’nın 86 yıl sonrasında cami olarak tekrardan ibadete açılması normal olarak zamanı bir vakadır. Sadece bu kararın mecrasından çıkartılarak, asırlar öncesine dayanan kinlerini kusanlara, İslam düşmanlığı için bahane arayanlara da araç-gereç yapılmasına izin vermeyeceğiz. Ayasofya Camii zamanı, dini ve kültürel özellikleriyle bilhassa Avrupa’da yükselişe geçen İslamofobiye karşı, dünyanın çeşitli yerlerinde Müslümanlara karşı işlenen nefret suçlarına verilmiş en güzel cevaptır.“

“Tek yetkili ve söz sahibi Türk milletidir”

AA’nın haberine bakılırsa, ecdadının mirasına hiçbir süre halel getirmemiş Türk milletinin Ayasofya Camii ile ilgili verilen kararda olduğu benzer biçimde tek yetkili ve söz sahibi bulunduğunu vurgulayan Erdoğan, “İletişim Başkanlığımızın hazırladığı bu yaratı, Ayasofya Camii’nin zamanı, mimari, dini ve kültürel açıdan ihtiva etmiş olduğu önemi ortaya koyduğu benzer biçimde, Ayasofya’nın tekrardan cami olarak açılmasının ulusal ve internasyonal hukuk bağlamındaki yerini de ele almaktadır.“ ifadesine yer verdi.