Seçim barajının yüzde 7’ye indirilmesi konusunda anlaşan Ak Parti ve Mhp, seçim mevzuatında yapılacak başka değişikliklerle ilgili çalışmalarını sürdürüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçim yasası ile ilgili düzenlemelerin yeni devirde Meclis gündemine getirileceğini açıklamıştı. Bu kapsamda her iki parti idaresi de seçim mevzuatı üzerindeki çalışmayı hızlandırdı.

EN AZ 1 YIL EVVEL KANUNLAŞMALI

Anayasa’ya nazaran, seçim yasalarında yapılacak değişikliklerin uygulamaya girmesi için, seçim tarihinden bir yıl evvel Meclis’te kanunlaşması gerekiyor. Bu takvimi de dikkate alan AK Parti ve MHP idaresi, en geç 2022 yılı başında seçim yasasında yapılacak değişiklikleri Meclis gündemine getirmeyi hedefliyor. AK Parti ile MHP ortasında yürütülen temaslarda, seçim barajının yüzde 7’e indirilmesi konusunda bir uzlaşma çıkmıştı.

DARALTILMIŞ BÖLGE

Seçim mevzuatında yapılacak değişikliklerin en kıymetli başlıklarından birini de ‘daraltılmış bölge’ sistemi oluşturuyordu. MHP, başından beri dar yahut daraltılmış bölgeye itiraz ediyor. AK Parti son olarak, daraltılmış bölgeye emsal bir sistemi gündeme getirmiş ve her seçim etrafının 7 milletvekilinden oluşmasını önermişti. Lakin MHP bu teklife de itiraz etti. İki parti ortasında yürütülen temaslarda gündeme gelen son formül ise seçim etrafı sayısının en fazla 12 milletvekilinden oluşacak formda belirlenmesi oldu. AK Parti kaynakları, bu tekniğin ‘Daraltılmış yahut dar bölge sistemi’ manasına gelmediğini, seçim etrafı sayısının artırılmasına yönelik bir orta formül olarak değerlendirildiğini lisana getirdi. MHP’nin de her seçim etrafının 12 milletvekilinden oluşmasına sıcak baktığı belirtiliyor.

NEDİR BU DARALTILMIŞ BÖLGE?

Dünyada farklı ülkeler farklı seçim sistemleri uyguluyor. Dar bölge seçim sistemine nazaran, ülke seçilecek milletvekili sayısı kadar seçim bölgesine ayrılıyor ve her bölgeden bir milletvekili seçiliyor. Yani Türkiye’de 600 milletvekili varsa, ülke geneli 600 seçim etrafına ayrılıyor. Daraltılmış bölge sisteminde ise seçim bölgeleri; 3 yahut 5 milletvekili çıkaracak biçimde seçim etraflarına ayrılıyor ve barajı geçen partiler aldıkları oya nazaran milletvekilliği kazanıyor. Daraltılmış bölge seçim sistemi, Türkiye’de 1987 ve 1991 yıllarındaki seçimlerde de uygulanmıştı. Bugün tartışılan sistem ise direkt daraltılmış bölge sistemini yansıtmıyor. MHP, her seçim etrafının 3, 5 yahut 7 milletvekilinden oluşması teklifine ‘Etnik yapıları güçlendireceği’ gerekçesiyle karşı çıkıyor.

MUHTARLARDAN İTİRAZ

Öte yandan, seçmen göçünün önlenmesi için, muhtarlık seçimlerinin lokal seçimlerden farklı bir tarihte yapılmasına yönelik teklifin ise gündemden kalkabileceği belirtiliyor. Türkiye Gazetesi’nin haberine nazaran AK Parti kaynakları, seçim tarihlerinin ayrılmasına muhtarlardan da itiraz geldiğini belirterek, bu bahiste son kararın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile MHP önderi Bahçeli’nin vereceğini kaydetti. Cumhurbaşkanı Erdoğan daha evvel muhtarlık seçimlerinin mahallî seçimlerden farklı bir tarihte yapılmasında yarar olduğunu lisana getirmişti.